Vũ Thành Công, một sinh viên đang theo học ngành Chính sách công, và Nguyễn Xuân Hồng Ngọc, một học viên Master of Analytics tại Đại học Công nghệ Auckland, là hai trong số 28 sinh viên đã được nhận học bổng toàn phần danh giá từ Chính phủ New Zealand vào năm 2018. Họ đã chia sẻ những kinh nghiệm xin học bổng chính phủ New Zealand để giúp các bạn trẻ vượt qua các thử thách và đạt được học bổng quan trọng này.
Định hình mục tiêu
Chương trình New Zealand ASEAN Scholars Awards (NZAS) là một học bổng toàn phần do Chính phủ New Zealand tài trợ, bao gồm toàn bộ học phí và các chi phí liên quan đến việc du học như đi lại, ăn ở và bảo hiểm. Chương trình tập trung vào các khóa học sau đại học và cung cấp khoảng 30 suất học bổng mỗi năm cho sinh viên Việt Nam.
Theo Vũ Thành Công, học bổng này đặc biệt quan tâm đến sự cam kết của ứng viên trong việc đóng góp cho đất nước sau khi hoàn thành chương trình du học. Vì vậy, tiêu chí tuyển chọn của NZAS tập trung vào sinh viên có kỹ năng lãnh đạo và khả năng tạo ra tác động tích cực đối với cộng đồng xung quanh, đặc biệt là sự đóng góp cụ thể cho cộng đồng. Tất cả những yếu tố này có thể được thể hiện qua hoạt động tình nguyện và các hoạt động xã hội có ý nghĩa mà ứng viên tham gia. Ngoài ra, trong trường hợp của Công, mặc dù không tham gia nhiều hoạt động tình nguyện, anh đã đóng góp thông qua việc nghiên cứu và viết báo. Vì vậy, mỗi người có thể có những điểm mạnh và cách cống hiến khác nhau, điều quan trọng là bạn có thể chứng minh được điều này.
Ngoài ra, theo Hồng Ngọc, một số điểm mà ứng viên cần lưu ý khi nộp đơn bao gồm có ít nhất 2 năm kinh nghiệm làm việc. Tuy nhiên, đối với sinh viên chưa tốt nghiệp đại học nhưng muốn xin học bổng NZAS từ năm nay trở đi, không cần quá lo lắng về yêu cầu này. Bạn hoàn toàn có thể tích lũy kinh nghiệm làm việc thông qua các hoạt động trong thời gian còn là sinh viên. Bất kể làm việc toàn thời gian hay bán thời gian, miễn là có liên quan đến khóa học và hướng phát triển tương lai của bạn.
Tự tin khi đi phỏng vấn
Khi tham gia phỏng vấn trong quá trình ứng tuyển học bổng, nhiều ứng viên thường cảm thấy áp lực và lo lắng. Để thể hiện sự tự tin và chinh phục các vị giám khảo, Hồng Ngọc đã chia sẻ một số kinh nghiệm: “Trong vòng phỏng vấn, tôi đã gặp một thách thức là muốn diễn đạt quá nhiều ý kiến trong một thời gian hạn chế. Do đó, trước ngày phỏng vấn, tôi dành thời gian để đọc lại hồ sơ đã viết. Tôi loại bỏ những ý đã được đề cập sâu và chỉ tập trung vào những ý mới.”
“Tôi viết câu trả lời trên giấy, sau đó thực hành trả lời cùng bạn và ghi âm bằng điện thoại. Buổi tối trước khi đi ngủ, tôi nghe lại nhiều lần đoạn ghi âm đó bằng tai nghe. Dù có vẻ hơi kỳ quặc, nhưng thực sự đó đã giúp tôi sắp xếp ý kiến một cách logic hơn, loại bỏ những thông tin không cần thiết và điều chỉnh ngữ điệu và phát âm. Những điều này đã giúp tôi tự tin và có một buổi phỏng vấn thành công.”
Thành Công cũng có cách chuẩn bị riêng của mình: “Tôi dự đoán và viết câu trả lời cho tất cả các câu hỏi mà có thể giám khảo sẽ đặt ra, tổng cộng khoảng 25 trang. Sau đó, tôi thực hiện 5 buổi tập phỏng vấn với người hướng dẫn. Dù việc chuẩn bị chỉ giúp được 50% trong quá trình phỏng vấn, nhưng nó giúp tôi cảm thấy ít lo lắng hơn. Bên cạnh đó, tôi cũng có tài liệu để trả lời những câu hỏi mà tôi không thể đoán trước.”
Chủ động
Để được chuẩn bị tốt kiến thức và kỹ năng cho việc đạt được học bổng quốc tế, các học sinh cần tự chủ động tìm hiểu thông tin từ các nguồn đáng tin cậy trên trang web của trường, diễn đàn, nhóm và cộng đồng du học trên mạng xã hội. Họ cần luôn học hỏi từ những người đi trước, những người đã có kinh nghiệm du học và đặc biệt là những người đã từng nhận học bổng. Sau khi đã thu thập đủ thông tin, họ nên tìm đến các cơ sở tư vấn du học đáng tin cậy, có nhiều năm kinh nghiệm trong việc hướng dẫn và xử lý hồ sơ du học, nhằm giúp đạt được visa một cách nhanh chóng và có một kế hoạch du học hoàn hảo nhất!
Trước khi apply thì làm gì?
Mình cho rằng việc đầu tiên và quan trọng nhất mà các bạn cần thực hiện là đọc kỹ thông tin trên trang web chính thức của học bổng. Trên đó, bạn sẽ tìm thấy đầy đủ thông tin về quy trình, cách thức nộp đơn, tiêu chí chọn lựa, danh sách các ngành ưu tiên và các trường đáp ứng yêu cầu. Nếu bạn không đọc thông tin trên trang web trước khi hỏi mình hoặc những người đã nhận học bổng, khả năng cao sẽ k
hông nhận được phản hồi. Chúng tôi có thể cảm thấy rằng bạn thiếu tinh thần nghiêm túc và đam mê với học bổng này. Tình trạng này đã xảy ra và đang diễn ra trên nhóm của những người ứng tuyển học bổng NZAS, và thực tế trong năm vừa qua, những người hỏi những câu hỏi cơ bản như vậy thường không đạt được học bổng vì họ không tìm hiểu kỹ, không hiểu rõ tiêu chí của học bổng và kết quả là bài luận của họ không đạt yêu cầu hoặc không thuyết phục.
Viết application
Số lượng từ cho mỗi câu hỏi là rất ít, chỉ 250 từ, so với các học bổng khác. Vì vậy, cần viết ngắn gọn và rõ ràng. Một lời khuyên mà mình đã đọc từ một người khác là bài luận xin học bổng không phải là bài thi IELTS, không kiểm tra khả năng sử dụng câu phức hay câu ghép. Kinh nghiệm của mình là viết thoải mái tất cả những ý tưởng mình nghĩ ra, sau đó đọc lại và loại bỏ những ý tưởng rườm rà. Không nên trích dẫn câu nói của người khác hoặc tham khảo từ các nguồn khác. Ví dụ, ban đầu mình đã nói rằng dự án mình thực hiện sau khi học sẽ giải quyết không chỉ vấn đề nghèo đói mà còn vấn đề giới, bảo vệ môi trường và những vấn đề khác. Nhưng sau khi đọc lại, mình đã bỏ hết những ý đó và chỉ tập trung vào vấn đề nghèo đói để làm cho nó rõ ràng hơn và đảm bảo đủ 250 từ.
Không cần mất công chứng minh rằng ngành mình đăng ký là quan trọng. Một lời khuyên khác mà mình đã đọc và đồng ý là không phải ngành nào cũng quan trọng. Thay vào đó, hãy chứng minh rằng mình quan trọng cho sự phát triển của ngành đó, điều này có lý hơn.
Theo mình, yếu tố mà học bổng quan tâm nhất là kế hoạch mình định thực hiện sau khi hoàn thành học tập. Trong cuộc phỏng vấn, bạn cũng sẽ được hỏi về vấn đề này. Quan trọng không phải là bạn đã học gì và làm gì trước đây, mà là sau khi học xong, bạn sẽ làm gì cho đất nước và kế hoạch của bạn có cụ thể, rõ ràng và khả thi không. Vì vậy, đừng chỉ nói rằng sau khi học xong, bạn sẽ làm việc ở một nơi nào đó hoặc giữ một vị trí nào đó, mà hãy nói về kế hoạch hành động.
Cũng với câu về việc đóng góp cho đất nước sau khi học xong, các bạn lưu ý câu hỏi là “how” – làm như thế nào, không phải “what” – làm cái gì. Nên bạn phải nói được đủ: làm cái gì, cái đó có gì mới, gồm các phần gì, làm với ai, làm cho ai, các bước thực hiện chính nữa thì càng tốt. Các bạn cũng cần lưu ý, câu hỏi là country, nhưng chỉ cần bạn cải thiện được vấn đề ở một tỉnh, một khâu rất nhỏ trong một quy trình lớn, là đã tốt lắm rồi. Các bạn bảo idea của mình sẽ là nguồn tham khảo tốt cho chính phủ, cũng được, nhưng làm thế nào để chính phủ biết đến idea đó? Hãy “lượng sức”, phải tham vọng nhưng có cơ sở.
Hãy quan tâm đến tính nhất quán của hồ sơ. Ví dụ mình apply ngành phát triển nông thôn nên phần kinh nghiệm công việc và hai câu kể chuyện mình đều lựa chọn các vấn đề liên quan đến ngành đó để nói. Thực tế mình chẳng có kinh nghiệm gì liên quan đến kinh doanh nông nghiệp cả, nhưng mình viết về quá trình mình ăn ở, làm việc với nông dân, tức là cũng vẫn khẳng định được mình có cơ sở để thực hiện idea về nông nghiệp.
Câu hỏi tại sao lại chọn NZ cũng vậy. Nếu bạn khai thác tốt thông tin trên trang mfat sẽ thấy có một bài viết giống như đáp án tham khảo cho câu này (đó là lý do mình khuyên các bạn phải đọc kỹ, đọc càng nhiều mục trên đó càng phát hiện ra nhiều thứ). Tuy nhiên bạn cần lưu ý, apply nông nghiệp nhưng lại chọn NZ vì đó là đất nước tươi đẹp, thân thiện, có hệ thống chính sách công tiến bộ là make no sense. Các bạn apply ngành nào thì cần tìm hiểu kỹ ngành đó tại NZ như thế nào, có gì nổi bật, có gì hơn Việt Nam, có gì để bạn học hỏi và áp dụng cho idea của bạn.
Khi đã qua vòng hồ sơ
Đối với vòng phỏng vấn, trong suốt quá trình chờ đợi kết quả short list thì mình chăm chỉ tìm hiểu về cuộc sống ở NZ, về hệ thống giáo dục, schedule của ngành mình apply, thậm chí đã note ra kỳ này đăng ký môn nào, môn này có mấy assignment etc. Khi vào phỏng vấn, ngoài các câu hỏi kiểu nhắc lại nội dung đã viết trong application thì sẽ có những câu có vẻ như để xem mình đã sẵn sàng cho cuộc sống học tập tại NZ chưa, và vừa may mình tìm hiểu khá kỹ như đã nói ở trên, nên interviewers có vẻ rất hài lòng với các câu trả lời của mình trong phần này. Mình có đùa là mình hay phải homestay trong bản của người dân tộc thiểu số, không có điện, không nhà vệ sinh hay nhà tắm, nhưng mình vẫn sống tốt, nên có lẽ NZ không phải là challenge quá lớn, và hai interviewers đều cười rất sảng khoái. Thực tế mình đi công tác rất nhiều, từ Bắc chí Nam và thường xuyên ăn ở tại nhà dân để tiện công việc và dễ dàng hiểu tập quán sinh hoạt của họ. Ý mình trong câu nói đùa ở trên là khả năng thích nghi và sẵn sàng học hỏi các vấn đề văn hóa mới, dù điều kiện sống có khó khăn như thế nào.
